Endüstri 4.0 konusunu en azından bir kere duymamış olanımız yoktur herhalde. Şu sıralar neredeyse bir “sakız” haline gelen bu konuyla ilgili Twitter’da yukarıdaki görseli paylaşmıştım 🙂
Özetlemek gerekirse sanayi devrimleri şu şekilde sıralanıyor:
1. Sanayi devrimi: Buhar gücünün sanayide kullanılması
2. Sanayi devrimi: Elektrik gücünün sanayide kullanılması
3. Sanayi devrimi: Otomasyon sistemlerinin sanayide kullanılması
4. Sanayi devrimi (Endüstri 4.0): Fiziki ve siber sistemlerin bir araya geldiği ve kararların otonom olarak alındığı yeni bir endüstri
Ülkemizde son dönemde yapılan en güzel çalışmalardan birisi olan “Büyük sıçrama” belgeselini çok da uzun olmayan teknoloji üretim tarihimizi merak eden herkesin izlemesi gerekli! Ülkemizin elektronik ve bilişim alanlarındaki üretim çabalarının hepsine yer verilmiş belgeselde ilginç ayrıntılar da var.
Geçtiğimiz sene üniversitelerde gösterilmiş olan belgesel Youtube üzerinden de yayınlanmaya başladı. 3 bölümlük belgeselin 2 bölümü yayınlanmış durumda. İyi seyirler!
Daha önce bir hayalimi anlattığım yazımda gömülü yazılımlar Türkiye’yi kurtarır mı? diyerek bir hayalimden bahsetmiştim. Türkiye bölgesinde gömülü yazılım alanında lider bir ülke olur mu diye sormuştum. O yazımdaki bir bölümde şunları yazmıştım:
Avrupalı otomotiv üreticileri ardı ardına “geleceğin akıllı otomobillerini üretmek için Türkiye’de tasarım üstleri kurmak zorundayız. Çünkü önümüzdeki yıllarda otomotiv alanında gelişmelerin büyük çoğunluğu gömülü yazılımlar sayesinde olacaktır ve bu yazılımların en iyileri Türkiye’de geliştiriliyor” şeklinde açıklamalarda bulunuyorlar.
Geçtiğimiz hafta Amerikalı elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın Türkiye ofisinin açıldığı haberi medyada yer aldı. Tabii ki açılan şirket Tesla ürünlerinin ülkemizdeki satışını gerçekleştirecek olan “satış ofisi” idi. Yani yine o bildik “Türkiye iyi bir pazar!” hikayesi.
Şimdi daha önce kurduğum hayale bir tane daha soru ekliyorum. Tesla Türkiye’de gömülü yazılım geliştirme üssü açar mı?
Şöyle bir düşünelim: Tesla mühendisleri şu anda hangi konular üzerine çalışıyorlar. İşin sadece elektronik ve gömülü yazılım kısımlarını düşünüyorum. Aklıma gelenler şunlar:
Güç elektroniği ve verimli enerji transferi sistemleri
Konfor ve eğlence sistemleri
Motor sürücüleri
Otonom sürüşle ilgili algoritmalar
Emniyet – kritik sistem geliştirme
Tesla’nın aradığı gömülü yazılım (firmware) mühendisliği pozisyonlarına bir bakalım isterseniz. Örneğin şu ilanda Tesla “Robotic Firmware” mühendisi arıyor. Artık otopilot ile kendi kendine giden araçlarla birlikte robotik ve otomotiv iç içe girmeye başladı.
Otomotivde elektronik ve yazılımın ağırlığı zaten artmaya başlamıştı. Yeni nesil elektrikli araçlarla birlikte bu oran %80’lerin üzerine çıkmaya başlayacak gibi görünüyor. Yani artık otomobiller şasi, aktarma organları ve mekanik aksamları dışında büyük oranda elektronik ve yazılım mühendisliği ürünleri haline gelmeye başladılar. Yani bu işlerde bizler de varız diyeceksek üzerine çalışmamız gereken konular yukarıdaki ilanlardan az çok anlaşılıyor.
Tesla’nın yanında Google gibi birçok büyük firmanın otomotive ilgi göstermeye başladığını görüyoruz. Hatta Apple firmasının bile otomobil üretme projesi olduğu konuşuluyor.
Başta sorduğum soruya gelecek olursak, Tesla’nın şu aşamada burada bir yazılım üssü açmasına pek ihtimal yok gibi. Ama giderek büyük firmaların Türkiye’ye ilgi duymaya başladıklarını görüyoruz. Bunların bir kısmı ar-ge merkezi adı altında “ucuz mühendislik temin merkezi” olarak çalışıyor olsalar da ülkemiz açısından sevindirici gelişmeler. Tabi dileğimiz kendi teknolojilerimizi kendi markalarımız adı altında üretebilmek. Yüzde yüz yerli gibi anlamsız takıntılara kapılmadan tabii ki…
1 Mayıs 2015 Cuma akşamı Bilişim Sohbetleri’ne konuk oldum. Çağdaş Öğüt ve Mimar Aslan’la 2.5 saat süren keyifli bir sohbet yaptık. Elektronik, gömülü sistemler, arduino vs… birçok konuya değindiğimiz sohbetin video kaydını aşağıdaki youtube linkinden izleyebilirsiniz.
Hani bazı sözler var ya artık sakız haline getirdiğimiz: “Eğitim şart” gibi mesala. Hep bunu söyleriz bir sorunla karşılaşınca. Aslında “eğitim” deyince herkesin kafasında canlanan şey farklı farklı. Bir diğer klişe de “nitelikli eleman açığımız var” sözü son dönemde. Hani herşeyimiz tamam da işte ah nitelikli elemanımız (sinir bozucu bir kelime) olsa uçuşa geçeceğiz. Bu konuda ben de birşeyler yazmayı düşünürken Akın Kaldıroğlu’nun blogunda yazdığı “Nitelikli eleman açığı mı niteliksiz yönetici fazlası mı?” adlı yazısına rast geldim. Tam da düşündüklerime paralel şeyler yazıyordu. Bütün yazıda yazılanlara katılmakla beraber şu cümle aslında yaşadığımız bütün sıkıntıları özetliyor:
… Dolayısıyla bence sektörümüzün sıkıntıları ne teknolojiktir, ne kişi sayısıyla ilgilidir ne de doğrudan maddidir; yoğun olarak kültüreldir. Teknik kaliteye önem vermeyen ve her şeyi insan manipulasyonu ile yapmaya çalışan zihniyetimizi değiştirmedikçe her ilçeye bir üniversite kursak bile, yazılım gibi yüksek soyutlama gerektiren disiplerde durum değişmeyecektir.
Hani bazı sözler var ya artık sakız haline getirdiğimiz: “Eğitim şart” gibi mesala. Hep bunu söyleriz bir sorunla karşılaşınca. Aslında “eğitim” deyince herkesin kafasında canlanan şey farklı farklı. Bir diğer klişe de “nitelikli eleman açığımız var” sözü son dönemde. Hani herşeyimiz tamam da işte ah nitelikli elemanımız (sinir bozucu bir kelime) olsa uçuşa geçeceğiz. Bu konuda ben de birşeyler yazmayı düşünürken Akın Kaldıroğlu’nun blogunda yazdığı “